Εάν λαμβάνετε χημειοθεραπεία ως μέρος της θεραπείας του καρκίνου σας, πιθανότατα έχετε ήδη μάθει μερικά κόλπα για να κάνετε την εμπειρία πιο εύκολη.
Είτε είναι οι καραμέλες που έχετε στην τσέπη σας για την αντιμετώπιση της ναυτίας, είτε οι ζεστές κάλτσες που φέρνετε για να παραμείνετε άνετοι κατά τη διάρκεια της έγχυσης, οι περισσότεροι άνθρωποι μαθαίνουν αυτές τις απλές συμβουλές μιλώντας με τις ομάδες φροντίδας τους ή παρακολουθώντας άλλους ασθενείς.
Υπάρχει όμως κάτι που δεν πρέπει να κάνετε ενώ κάνετε χημειοθεραπεία; Και υπάρχει κάτι που πρέπει να προσπαθήσετε ενεργά να αποφύγετε; Ρωτήσαμε την ογκολόγο Amy Hassan, M.D.
Να τι θέλει να γνωρίζουν οι ασθενείς σε ενεργό θεραπεία καρκίνου.
1. Μην τρώτε ωμό κρέας ή θαλασσινά
Η κατανάλωση άψητης ζωικής ύλης ανά πάσα στιγμή μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο προσβολής από σαλμονέλα, E. coli και άλλες τροφιμογενείς ασθένειες. Ο κίνδυνος μόλυνσης είναι ακόμη μεγαλύτερος όταν υποβάλλεστε σε θεραπεία για τον καρκίνο, επειδή τα φάρμακα που χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία του μπορούν να καταστείλουν το ανοσοποιητικό σύστημα.
Ευτυχώς, η ζέστη σκοτώνει πολλά από τα τροφικά παθογόνα που μπορούν να μας αρρωστήσουν. Γι’ αυτό είναι καλύτερο να αποφεύγετε ωμά και άψητα τρόφιμα όπως σούσι, στρείδια ή σπάνιες μπριζόλες, μέχρι να ολοκληρώσετε τη θεραπεία του καρκίνου.
Για πολλούς ασθενείς επιτρέπεται η κατανάλωση άψητων λαχανικών και φρούτων, αρκεί να είναι πλυμένα. Αλλά εάν υποβάλλεστε σε πιο εντατική χημειοθεραπεία, όπως για λευχαιμία ή λέμφωμα, μπορεί επίσης να σας ζητηθεί να αποφύγετε τα ωμά προϊόντα. Εάν έχετε οποιεσδήποτε ερωτήσεις, συζητήστε τις με την ομάδα φροντίδας σας.
«Επιπλέον, εάν ένα πιάτο προορίζεται να σερβιριστεί ζεστό, θα πρέπει να τρώγεται όσο είναι ζεστό, όχι αφού μείνει σε θερμοκρασία δωματίου για λίγο», λέει η Hassan. ” Πέρα από αυτό, δεν υπάρχουν ουσιαστικά πολλοί άλλοι περιορισμοί.”
2. Αποφύγετε τροφές που μπορεί να επιδεινώσουν τις παρενέργειες της θεραπείας του καρκίνου
Τα σκληρά, πικάντικα και όξινα τρόφιμα μπορούν να επιδεινώσουν τις στοματικές πληγές που μερικές φορές αποτελούν παρενέργεια της χημειοθεραπείας. Επομένως, μπορεί να θέλετε να παραλείψετε αυτούς τους τύπους τροφών κατά τη διάρκεια της θεραπείας.
«Το γκρέιπφρουτ συγκεκριμένα αντιδρά με πολλά διαφορετικά πράγματα, συμπεριλαμβανομένων ορισμένων φαρμάκων», λέει η Hassan. «Έτσι, είναι πάντα καλή ιδέα να το αποφεύγετε. Αλλά το να φας ένα πορτοκάλι ή να πίνεις ένα ποτήρι λεμονάδα δεν πρόκειται να σε βλάψει. Απλώς μπορεί να θέλετε να αποφύγετε τα εσπεριδοειδή για λίγο, εάν το στόμα σας είναι ιδιαίτερα ευαίσθητο ή πονάει».
Μπορεί επίσης να θέλετε να αποφύγετε τα κρύα ροφήματα και τις παγωμένες λιχουδιές όπως τα smoothies και το σορμπέ με ορισμένους τύπους χημειοθεραπείας, καθώς μπορεί να προκαλέσουν δυσφορία εάν έχετε ευαισθησία στο κρύο που σχετίζεται με τη χημειοθεραπεία.
3. Μην αρχίσετε να παίρνετε νέα φάρμακα ή συμπληρώματα
Είναι καλό να παίρνετε ένα συμπλήρωμα διατροφής εάν το συνταγογραφήσει ο γιατρός σας. Μερικές φορές οι καρκινοπαθείς τα χρειάζονται για να διορθώσουν μια ανεπάρκεια βιταμινών ή να τους βοηθήσουν να αφομοιώσουν σωστά την τροφή τους. Αλλά μην αρχίσετε να παίρνετε κάτι νέο χωρίς να μιλήσετε πρώτα με τον γιατρό σας.
«Τα συμπληρώματα μπορεί να φαίνονται αβλαβή», λέει η Hassan. «Αλλά το έλαιο CBD, τα φυτικά συμπληρώματα και ακόμη και η μελατονίνη θα μπορούσαν ενδεχομένως να αλληλεπιδράσουν με άλλα φάρμακα, συμπεριλαμβανομένων αυτών που χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία του καρκίνου. Αυτό θα μπορούσε να τα κάνει λιγότερο αποτελεσματικά ή ακόμα και επικίνδυνα. Επομένως, είναι πολύ σημαντικό να συζητήσετε μαζί μας οτιδήποτε μπορεί να σκέφτεστε να πάρετε πριν ξεκινήσετε.”
4. Μην καπνίζετε και μην πίνετε αλκοόλ
Η αποφυγή του αλκοόλ είναι ένα από τα πιο απλά πράγματα που μπορείτε να κάνετε ανά πάσα στιγμή για να μειώσετε τον κίνδυνο καρκίνου. Όσο λιγότερο το πίνετε, τόσο καλύτερα είστε. Αυτό ισχύει ιδιαίτερα κατά τη θεραπεία του καρκίνου.
«Αποθαρρύνουμε ενεργά την πρόσληψη αλκοόλ κατά τη διάρκεια της χημειοθεραπείας επειδή επεξεργάζεται από το συκώτι», λέει η Hassan. «Το ίδιο και πολλές χημειοθεραπείες. Αυτός ο συνδυασμός μπορεί να προκαλέσει πρόσθετη πίεση στο όργανο, κάτι που θα προτιμούσαμε να αποφύγουμε. Το αλκοόλ προκαλεί επίσης αφυδάτωση, η οποία μπορεί να κάνει τη ναυτία χειρότερη και τη χημειοθεραπεία πιο δύσκολη στην ανοχή».
Εάν νιώθετε την ανάγκη να ενδώσετε στην απόλαυσή του, λέει, προσπαθήστε να μην πίνετε αλκοολούχα ποτά είτε κατά τη διάρκεια είτε αμέσως πριν ή μετά από μια χημειοθεραπεία.
«Θα έπρεπε πραγματικά να είναι για μια σπάνια περίσταση», εξηγεί η Hassan, «κάτι που φυλάχθηκε για μια πολύ ειδική περίσταση».
Το κάπνισμα, το άτμισμα και άλλα προϊόντα καπνού είναι επίσης σκληρά για το σώμα, επομένως είναι καλύτερο να τα αποφεύγετε εντελώς.
5. Αποφύγετε την υπερβολική έκθεση στην υπεριώδη ακτινοβολία
Είναι συνετό να φοράτε προστατευτικό ρουχισμό και αντηλιακό SPF 30 όταν είστε έξω κατά τη διάρκεια της ημέρας και να αποφεύγετε τις ώρες μέγιστης έκθεσης, όταν η ακτινοβολία είναι δυνατότερη. Αυτό ισχύει ιδιαίτερα για ορισμένους ασθενείς με καρκίνο.
«Πολλοί χημειοθεραπευτικοί παράγοντες αυξάνουν την ευαισθησία στα ηλιακά εγκαύματα», εξηγεί η Hassan. «Έτσι, περιορίστε τον χρόνο που περνάτε σε εξωτερικούς χώρους κατά τη διάρκεια της ημέρας».
Τα σολάριουμ θα πρέπει να αποφεύγονται εντελώς.
6. Μην διακινδυνεύετε πιθανή έκθεση σε εγκυμοσύνη ή χημειοθεραπεία με σεξουαλικούς συντρόφους
Η χημειοθεραπεία μπορεί να βλάψει τόσο το σπέρμα όσο και τα ανθρώπινα ωάρια, επομένως είναι σημαντικό να χρησιμοποιείτε αποτελεσματική μέθοδο αντισύλληψης κατά τη θεραπεία του καρκίνου για να αποφύγετε τη σύλληψη. Είναι επίσης συνετό να χρησιμοποιείτε προφυλακτικά για να αποτρέψετε την έκθεση των σεξουαλικών συντρόφων σε φάρμακα χημειοθεραπείας.
«Οι περισσότεροι χημειοθεραπευτικοί παράγοντες αποβάλλονται από τον οργανισμό μέσα σε 48 ώρες», λέει η Hassan. «Αλλά μπορεί εντός αυτού του χρονικού πλαισίου να εξακολουθούν να υπάρχουν σε μικρές ποσότητες σε διάφορες σωματικές εκκρίσεις».
7. Οι φροντιστές θα πρέπει να λαμβάνουν προφυλάξεις όταν πλένουν και καθαρίζουν
Ανάλογα με την κατάστασή σας, μπορεί να χρειαστεί να αλλάξετε και τις συνήθειες καθαρισμού του σπιτιού σας κατά τη διάρκεια της θεραπείας του καρκίνου.
«Αν κάποιος άλλος πλένει τα ρούχα σας και λαμβάνετε χημειοθεραπεία, θα πρέπει να φορέσει γάντια πριν αγγίξει τα λερωμένα ρούχα ή τα κλινοσκεπάσματα σας», λέει η Hassan. «Το ίδιο ισχύει και για τη χημειοθεραπεία στο σπίτι. Εάν ένας φροντιστής χειρίζεται τα χάπια σας, θα πρέπει να χρησιμοποιεί γάντια. Διαφορετικά, διατρέχουν τον κίνδυνο να απορροφήσουν τα ίδια τα φάρμακα».
8. Μην συναναστρέφεστε άρρωστους ανθρώπους
Όταν υποβάλλεστε σε χημειοθεραπεία, το ανοσοποιητικό σας σύστημα μπορεί να μην λειτουργεί τόσο καλά όσο συνήθως. Αυτό μπορεί να σας κάνει πιο ευάλωτους στη μόλυνση. Επομένως, είναι καλό να φοράτε μάσκα, ειδικά όταν τα επίπεδα των αναπνευστικών ιών που κυκλοφορούν, όπως ο RSV, η γρίπη και ο COVID-19 είναι υψηλότερα.
«Και αν κάποιος είναι εμφανώς άρρωστος, μείνετε μακριά από αυτό το άτομο μέχρι να απαλλαγεί εντελώς από συμπτώματα», σημειώνει η Hassan. «Το σχολαστικό και συχνό πλύσιμο των χεριών σας είναι επίσης πολύ αποτελεσματικό στη μείωση των λοιμώξεων, οπότε συνεχίστε να το κάνετε επίσης».
9. Αποφύγετε να προσπαθείτε να κάνετε πάρα πολλά πράγματα
Μία από τις πιο συχνές παρενέργειες της χημειοθεραπείας είναι η κόπωση. Παρά το γεγονός αυτό, μερικοί ασθενείς είναι σε θέση να συμβαδίζουν με πολλές από τις συνήθεις δραστηριότητές τους, συμπεριλαμβανομένης της μέτριας άσκησης. Άλλοι μπορεί να έχουν μεγαλύτερη δυσκολία να ολοκληρώσουν τις οικιακές εργασίες.
«Μπορεί να είναι χρήσιμο να παραμείνετε δραστήριοι κατά τη διάρκεια της θεραπείας σας, αλλά εάν αισθάνεστε κουρασμένοι, ακούστε το σώμα σας και σταματήστε και ξεκουραστείτε», λέει η Hassan. «Δεν είναι η ώρα να το ξεπεράσουμε».
10. Μην κρατάτε τις ερωτήσεις ή τις ανησυχίες σας για τον εαυτό σας
Το κλειδί για μια ομαλή πορεία χημειοθεραπείας είναι η καλή επικοινωνία ανάμεσα σε εσάς και το γιατρό σας.
«Αυτά που επηρεάζουν τη θεραπεία του καρκίνου μπορεί να μην σας συμβαίνουν καν», λέει η Hassan. «Έτσι, οτιδήποτε σκέφτεστε να κάνετε, είναι πάντα καλή ιδέα να το ρωτάτε».
Πηγή: Cancerwise, MDAnderson.org
Διαβάστε το πρωτότυπο άρθρο στα αγγλικά εδώ
