Τι μπορεί να προκαλέσει αϋπνία που σχετίζεται με τον καρκίνο;
Υπάρχουν διάφοροι παράγοντες που μπορούν να συμβάλουν στην αϋπνία σε άτομα με καρκίνο. Παράγοντες που μπορούν να οδηγήσουν σε αϋπνία περιλαμβάνουν:
- Αρνητικά συναισθήματα μετά τη διάγνωση καρκίνου, όπως ανησυχία ή λύπη
- Χημειοθεραπεία και άλλα φάρμακα που χρησιμοποιούνται στη θεραπεία του καρκίνου, τα οποία μπορούν να προκαλέσουν απορρύθμιση του φυσικού ρυθμού ύπνου του σώματός σας
- Σωματικά συμπτώματα, όπως πόνος, ναυτία, εξάψεις ή ανάγκη χρήσης της τουαλέτας, που μπορεί να προκαλέσει συχνές διακοπές ύπνου
- Χρήση ουσιών, όπως αλκοόλ ή νικοτίνη, που μπορεί να δυσκολέψει τον ύπνο ή την παραμονή σε ύπνο λόγω των χημικών επιδράσεων της ουσίας στον εγκέφαλο
- Κοινωνικοί παράγοντες, όπως το να ζεις σε μια θορυβώδη γειτονιά ή να μοιράζεσαι το κρεβάτι σου με κάποιον που ροχαλίζει
Όλοι αυτοί οι παράγοντες μπορούν να αλληλεπιδράσουν μεταξύ τους καθώς και μαζί με άλλα άγχη που σχετίζονται με την εμφάνιση καρκίνου, τα οποία μπορεί να οδηγήσουν σε αϋπνία που σχετίζεται με τον καρκίνο.
Πώς μπορεί η αϋπνία που σχετίζεται με τον καρκίνο να επηρεάσει την καθημερινή ζωή ενός ατόμου;
Η αϋπνία κατά τη διάρκεια του καρκίνου μπορεί να οδηγήσει σε αδιαθεσία και αναστάτωση κατά τη διάρκεια της ημέρας. Όταν ενδέχεται να αισθάνεστε ήδη άρρωστοι ή κουρασμένοι λόγω της θεραπείας, αυτό το είδος κόπωσης μπορεί να δυσκολέψει τη διατήρηση του κανονικού σας προγράμματος. Η ημερήσια υπνηλία μπορεί επίσης να καταστήσει δύσκολη τη σωματική δραστηριότητα και άλλες συνήθειες υγιεινού τρόπου ζωής, που αποτελούν σημαντικό μέρος της φροντίδας και της επιβίωσης από τον καρκίνο.
Επιπλέον, ο κακός ύπνος μπορεί να επιδεινώσει ορισμένες παρενέργειες της θεραπείας του καρκίνου, όπως ο πόνος ή το chemobrain, γεγονός που μπορεί να οδηγήσει σε προβλήματα συγκέντρωσης ή εστίασης στην εργασία ή στο σπίτι. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε λάθη ή ατυχήματα.
Ποιες είναι μερικές από τις συναισθηματικές επιπτώσεις που μπορεί να έχει σε ένα άτομο η αϋπνία που σχετίζεται με τον καρκίνο;
Πολλοί άνθρωποι με καρκίνο που βιώνουν κακό ύπνο αρχίζουν να νιώθουν κατάθλιψη, ευερεθιστότητα ή άγχος. Μπορεί επίσης να έχουν μειωμένα κίνητρα λόγω της κούρασης, η οποία μπορεί να είναι απογοητευτική και να δυσκολεύει τη συμμετοχή στις δραστηριότητες που απολάμβαναν περισσότερο, ειδικά εκείνες που διαφορετικά θα τους αποσπούσαν την προσοχή από το να ανησυχούν για τον καρκίνο.
Μερικοί άνθρωποι ανησυχούν επίσης ότι το να μην κοιμούνται καλά θα επηρεάσει αρνητικά την επιτυχία της θεραπείας του καρκίνου ή την επιβίωσή τους. Ωστόσο, όσο περισσότερο ανησυχεί κάποιος για τον καλό ύπνο, τόσο πιο δύσκολο είναι στην πραγματικότητα να αποκοιμηθεί και να παραμείνει κοιμισμένος όλη τη νύχτα. Αυτός είναι ένας δύσκολος κύκλος και μερικοί άνθρωποι μπορεί να χρειαστούν βοήθεια από την ιατρική ομάδα για να απελευθερωθούν από αυτόν.
Πώς μπορεί κάποιος να αντιμετωπίσει τις επιπτώσεις της αϋπνίας που σχετίζεται με τον καρκίνο;
Οι διαταραχές ύπνου είναι πολύ συχνές μεταξύ των ατόμων με καρκίνο, επομένως δεν είστε μόνοι αν γυρίζετε το βράδυ και αναρωτιέστε τι να κάνετε. Ένα από τα πιο σημαντικά πράγματα που μπορείτε να κάνετε για να βελτιώσετε τον ύπνο σας είναι να εργαστείτε με στόχο τη συνέπεια. Προσπαθήστε να πηγαίνετε για ύπνο και να σηκώνεστε από το κρεβάτι περίπου την ίδια ώρα κάθε μέρα—ναι, ακόμη και τα Σαββατοκύριακα! Βεβαιωθείτε ότι η κρεβατοκάμαρά σας είναι δροσερή, καθαρή, ήρεμη και ήσυχη όσο το δυνατόν περισσότερο. Επίσης, αφιερώστε χρόνο για να δημιουργήσετε μια ρουτίνα για 30 έως 60 λεπτά πριν τον ύπνο, ώστε το μυαλό και το σώμα σας να ετοιμαστούν για έναν καλό βραδινό ύπνο. Όσο δύσκολο κι αν είναι, προσπαθήστε να αποφύγετε τη χρήση ηλεκτρονικών συσκευών στο κρεβάτι ή την ενασχόληση με άλλες δραστηριότητες που μπορεί να κρατήσουν το μυαλό σας ενεργό. Η εξάσκηση χαλάρωσης, γνωστή και ως βαθιά αναπνοή ή διαλογισμός, μπορεί επίσης να σας βοηθήσει να μεταβείτε από μια πολυάσχολη μέρα σε μια ξεκούραστη ώρα ύπνου και μπορεί να απαλύνει τις ανησυχίες για τον καρκίνο ή άλλους στρεσογόνους παράγοντες.
Υπάρχει μια σειρά από εξαιρετικούς πόρους που διατίθενται στο διαδίκτυο που μπορεί επίσης να σας βοηθήσουν να ενημερωθείτε για τις επιπτώσεις της αϋπνίας που σχετίζεται με τον καρκίνο. Δοκιμάστε να ανατρέξετε στους ιστότοπους της American Academy of Sleep Medicine (Αμερικανικής Ακαδημίας Ιατρικής Ύπνου) ή της Society of Behavioral Sleep Medicine (Εταιρείας Συμπεριφορικής Ιατρικής Ύπνου) για συμβουλές για καλύτερο ύπνο.
Πώς μπορεί η ομάδα υγειονομικής περίθαλψης να βοηθήσει στη διαχείριση της αϋπνίας που σχετίζεται με τον καρκίνο;
Οι δυσκολίες ύπνου αμέσως μετά τη διάγνωση του καρκίνου μπορεί να είναι φυσιολογικές λόγω του σοκ της διάγνωσης. Για μερικούς ανθρώπους, αυτό θα γίνει καλύτερο με την πάροδο του χρόνου. Ωστόσο, εάν αντιμετωπίζετε προβλήματα με τον ύπνο που διαρκεί από μερικές εβδομάδες έως μερικούς μήνες, είναι σημαντικό να ενημερώσετε την ιατρική ομάδα ώστε να αποκλείσει ιατρικές παθήσεις ύπνου, όπως η υπνική άπνοια, και να παράσχει καθοδήγηση σχετικά με πιθανές θεραπευτικές επιλογές .
Βραχυπρόθεσμα, τα φάρμακα για τον ύπνο μπορεί να είναι πολύ αποτελεσματικά στη διαχείριση της αϋπνίας που σχετίζεται με τον καρκίνο και η ψυχοθεραπεία, ένας τύπος συμβουλευτικής, μπορεί να βοηθήσει στη συνολική δυσφορία που σχετίζεται με τη διάγνωσή σας. Για μακροχρόνια προβλήματα με τον ύπνο, η ψυχοθεραπεία είναι μια εξαιρετική επιλογή. Η Γνωσιακή Συμπεριφορική Θεραπεία για την Αϋπνία (CBTi) είναι ένα επιστημονικά υποστηριζόμενο σύνολο εργαλείων και στρατηγικών αντιμετώπισης που έχει βοηθήσει πολλούς ανθρώπους να ξεπεράσουν την αϋπνία. Η ιατρική ομάδα μπορεί να είναι σε θέση να σας συνδέσει με επαγγελματίες ψυχικής υγείας στην κοινότητά σας που είναι εκπαιδευμένοι να παρέχουν αυτό το είδος θεραπείας.
Θυμηθείτε, είναι σημαντικό να ασκείτε αυτοσυμπόνια ενώ βρίσκεστε σε θεραπεία για τον καρκίνο. Υπενθυμίστε στον εαυτό σας ότι οποιαδήποτε κακή νύχτα ύπνου δεν θα είναι επιβλαβής για εσάς και συχνά θα σας κουράσει αρκετά ώστε να βελτιώσει τον ύπνο σας το επόμενο βράδυ.
Η Elizabeth Kacel, PhD, είναι Κλινική Ψυχολόγος που ειδικεύεται στον καρκίνο. Αυτήν τη στιγμή εργάζεται στο Κέντρο Καρκίνου Kellogg στο Σικάγο του Ιλινόις, το οποίο ανήκει στο NorthShore-Edward Elmhurst Health. Έχει πάνω από 10 χρόνια εμπειρία στον τομέα της ψυχο-ογκολογίας, συμπεριλαμβανομένης της φροντίδας ασθενών, της έρευνας και της εκπαίδευσης. Χρησιμοποιεί επιστημονικά υποστηριζόμενες προσεγγίσεις ψυχοθεραπείας για να ενδυναμώσει τους ασθενείς να αντιμετωπίζουν αποτελεσματικά και να ζουν με νόημα σε όλες τις φάσεις της συνέχειας της φροντίδας του καρκίνου.
Πηγή: Cancer.Net / ASCO
